Τα κύματα καύσωνα και η θερμοπληξία, σκοτώνουν κάθε χρόνο παγκοσμίως περισσότερους ανθρώπους από ό,τι οι τυφώνες, οι κεραυνοί, οι ανεμοστρόβιλοι, οι πλημμύρες και οι σεισμοί μαζί.
Αν θυμάστε μάλιστα, ένα κύμα καύσωνα το 2003 στην Ευρώπη, προκάλεσε περίπου 70.000 θανάτους. (1)
Ενώ τα προβλήματα υγείας που δημιούργησε, ταλαιπώρησαν πολλαπλάσιους ανθρώπους στη συνέχεια.
Διαφήμιση
Ωστόσο, λίγα άτομα καταλαβαίνουν πραγματικά πως και σε πόσο κρίσιμο σημείο επηρεάζει η θερμότητα το ανθρώπινο σώμα.
Ίσως επειδή είναι πολύ φρικτό για να το σκεφτούμε!
Στο σημερινό άρθρο θα ανακαλύψετε:
- τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν παθαίνει θερμοπληξία
- πόσο σοβαρό είναι για την άμεση και μελλοντική υγεία μας
- γιατί δημιουργείτε θερμική εξάντληση
- τα 10 πιο κρίσιμα συμπτώματα
- τι μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε οποιαδήποτε δυσάρεστη εξέλιξη της στον οργανισμό ή ακόμη και θάνατο
Τι συμβαίνει στο σώμα όταν αυξάνεται η εξωτερική θερμοκρασία
Το μέσο ανθρώπινο σώμα σε κατάσταση ηρεμίας εκπέμπει περίπου την ίδια ποσότητα θερμότητας με μια λάμπα 100 Watt. (2)
Κάτι που είναι φυσιολογικό, όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι στη θερμοκρασία του σώματος ή κάτω από τους 37°C ή τους 98,6°F.
Στον καύσωνα όμως, το περιβάλλον υπερβαίνει την κανονική θερμοκρασία του σώματος. Ο μόνος τρόπος λοιπόν για να αποφύγουμε την υπερθέρμανση του, είναι η ψύξη με εξάτμιση, δηλαδή ο γνωστός μας ιδρώτας.
Τα τριχοειδή αγγεία στο δέρμα μας επεκτείνονται σε μια προσπάθεια να επωφεληθούν από αυτή την επιφανειακή ψύχρα.
Είναι ένα από τα πρώτα σημάδια ότι το σώμα μπαίνει σε λειτουργία ψύξης.
Όταν όμως η υγρασία στην ατμόσφαιρα είναι υψηλή, η εφίδρωση γίνεται λιγότερο αποτελεσματική. Αυτό συμβαίνει επειδή ο αέρας είναι ήδη κορεσμένος με υγρασία και το αίμα δεν κρυώνει.
Το αποτέλεσμα είναι η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος να αυξάνεται σημαντικά.
Ο οργανισμός τότε ενεργοποιεί αυτόματα μια σειρά από πρωτόκολλα έκτακτης ανάγκης, για την προστασία των ζωτικών λειτουργιών.
Πως επηρεάζει η θερμική εξάντληση και η θερμοπληξία το σώμα
Αρχικά, η ροή του αίματος στο δέρμα αυξάνεται, καταπονώντας και επιβαρύνοντας την καρδιά.
Για κάθε 0,5°C ή 1°F αύξηση της θερμοκρασίας του πυρήνα, ο καρδιακός παλμός ενός τυπικού ατόμου αυξάνεται κατά 10 παλμούς το λεπτό. (3)
Τα πρώτα αποτελέσματα είναι η ταχυπαλμία και η αίσθηση ζαλάδας.
Ο εγκέφαλος τότε λέει στους μυς να επιβραδύνουν, προκαλώντας κόπωση και εξάντληση. Ενώ τα νευρικά κύτταρα δεν τροφοδοτούνται πλέον, οδηγώντας σε πονοκέφαλο, ναυτία ή ακόμα και εμετό.
Επιπλέον, η υπερβολική εφίδρωση εκτοξεύει τους ηλεκτρολύτες μας και μπορεί να προκαλέσει κράμπες.
Αυτή είναι η αρχή της θερμικής εξάντλησης, που αν δεν αντιμετωπιστεί με σκιά, ξεκούραση και αντικατάστασης ηλεκτρολυτών, μπορεί γρήγορα να επεκταθεί σε επικίνδυνες περιοχές του σώματος, όπως είναι τα όργανα.
Αν η θερμοκρασία του πυρήνα συνεχίσει να αυξάνεται μετά τους 40°C ή 104°F, τότε τα όργανα αρχίζουν να σταματούν τη λειτουργία τους και τα κύτταρα αρχίζουν να φθείρονται.
Στη συνέχεια, το άτομο που έχει υποστεί θερμοπληξία μπορεί να έχει παραισθήσεις ή επιληπτικές κρίσεις.
Άλλα άτομα θα σταματήσουν εντελώς να ιδρώνουν και θα εμφανίσουν ζεστό και ξηρό δέρμα.
Εσωτερικά θα δημιουργηθεί φλεγμονή που θα επιταχύνεται, ασκώντας πίεση στα νεφρά.
Είναι συνήθως το πρώτο όργανο που προσβάλλεται, όπως αναφέρει ο Kai Wei Lee. (4)
Ο Lee είναι ένας ειδικός για την επίδραση της θερμότητας στο ανθρώπινο σώμα στο Human Potential Translational Research Program, στο NUS School of Medicine στη Σιγκαπούρη. (5)
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Όταν τα νεφρά είναι μπερδεμένα, όλες οι τοξίνες που έχουν συσσωρευτεί δεν μπορούν να απεκκριθούν και τότε το σώμα μας γίνεται τοξικό».
Έτσι με τη σειρά του επηρεάζει και άλλα όργανα, τα οποία αρχίζουν να καταρρέουν, ένα προς ένα.
Τέλος, η υπερφορτωμένη καρδιά μπορεί να υποστεί καρδιακή ανακοπή και αυτά είναι ορισμένα προβλήματα, από όσα μπορεί να προκαλέσει η θερμοπληξία.
Γιατί είναι σημαντικό να αποφύγουμε την αυξημένη θερμοκρασία
Ο Camilo Mora, είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης στο τμήμα γεωγραφίας του Manoa.
Περιγράφει 27 διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους το σώμα υποκύπτει στην υπερθέρμανση και τη θερμοπληξία. Οι τρόποι αυτοί περιλαμβάνουν από νεφρική ανεπάρκεια έως δηλητηρίαση του αίματος, ειδικά όταν αποσυντίθεται η επένδυση του εντέρου. (6)
Όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο μέσα σε λίγες ώρες.
Ο Mora είναι η συγγραφέας μιας μελέτης του 2017 που δημοσιεύτηκε στο Nature Climate Change και αναφέρει πως:
«Το να πεθάνεις από θερμοπληξία είναι μερικές φορές καλύτερο από το να επιβιώσεις».
Αυτό ισχύει επειδή η βλάβη που προκαλείται στα όργανα, έχει πολλές μακροπρόθεσμες συνέπειες υγείας.
Η συνεχόμενη θερμοπληξία θα έχει πιθανότατα καταστρέψει τα νεφρά, το έντερο θα σπάσει και πιθανότατα να χρειαστεί αιμοκάθαρση για το υπόλοιπο της ζωής μας.
Για αυτό οι άνθρωποι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν, πόσο σοβαρή είναι η υπερβολική ζέστη στο σώμα.
Τα συμπτώματα της θερμικής εξάντλησης
Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα που παρουσιάζει η θερμική εξάντληση είναι: (7)
- Δυνατός πονοκέφαλος
- Ατονία
- Καταβολή δυνάμεων
- Τάση για λιποθυμία
- Ωχρό, ψυχρό και υγρό δέρμα
- Έντονη εφίδρωση
- Πτώση της αρτηριακής πίεσης
- Ναυτία
- Διάρροια
- Εμετός
- Μυϊκές κράμπες
- Ταχυκαρδία
- Πυρετός, αλλά όχι απαραίτητα
Τα συμπτώματα της θερμοπληξίας
Τα συμπτώματα που παρουσιάζει η θερμοπληξία είναι:
- Αυξημένη θερμοκρασία σώματος πάνω από 40,5° C
- Ζεστό, ερυθρό και ξηρό δέρμα, χωρίς εφίδρωση
- Εμετός
- Διάρροια
- Ταχυκαρδία
- Έντονος πονοκέφαλος
- Διαταραχές συμπεριφοράς
- Σύγχυση
- Απώλεια αισθήσεων
- Κώμα
Τι θα πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε τέτοιες καταστάσεις
Τι θα πρέπει να κάνετε ως πρώτες βοήθειες στη θερμική εξάντληση και τη θερμοπληξία, ώστε να προλάβετε πιθανές δυσάρεστες καταστάσεις υγείας:
Όταν καταλάβετε από τα συμπτώματα θερμική εξάντληση, θα πρέπει αρχικά να μεταφερθεί το άτομο αυτό σε ένα δροσερό, κλιματιζόμενο χώρο κοντά σε ανεμιστήρα.
Θα πρέπει να πιει σιγά-σιγά δροσερό νερό, αλλά όχι παγωμένο.
Επίσης, θα πρέπει να βγάλει όσα περισσότερα ρούχα γίνεται και να βάλει στο κεφάλι και το σώμα του βρεγμένες πετσέτες ή ακόμη και βρεγμένο σεντόνι. Έτσι ώστε, να μειώσει αποτελεσματικά τη θερμοκρασία του σώματος.
- Λεμόνι Με Νερό – Οι 8 Πραγματικοί Λόγοι Για Να Πίνετε Κάθε Μέρα
- Νερό Πριν Ή Μετά Το Φαγητό; Βοηθά Πριν Τον Ύπνο Την Καρδιά
- Νερό Με Αγγούρι – 7 Σημαντικά Οφέλη Και 3 Υγιεινές Συνταγές
Αν έπειτα από αυτά τα βήματα δεν υπάρχει βελτίωση στην κατάσταση του, θα πρέπει να μεταφερθεί οπωσδήποτε σε νοσοκομείο, για πιο εξειδικευμένη βοήθεια.
Στην περίπτωση που από τα συμπτώματα καταλάβετε πως πλέον υπάρχει θερμοπληξία σε εσάς ή κάποιο άλλο άτομο:
- Θα πρέπει αρχικά να ειδοποιήσετε άμεσα το νοσοκομείο ή να ζητήσετε οποιαδήποτε ιατρική βοήθεια.
Μέχρι να έρθει ο γιατρός ή το ασθενοφόρο, για να βοηθήσετε αυτό το άτομο, θα πρέπει να:
- Μεταφερθεί σε ένα δροσερό, κλιματιζόμενο χώρο κοντά σε ανεμιστήρα
- Βγάλετε όλα τα ρούχα του
- Βάλετε βρεγμένες κομπρέσες, βρεγμένο σεντόνι ή ακόμη και παγοκύστες στις μασχάλες, τον τράχηλο και τη βουβωνική χώρα ή να μπει σε μπανιέρα με δροσερό νερό
- Μην του δώσετε κανένα υγρό από το στόμα
Οδηγίες για να αποφύγουμε την υπερβολική θερμότητα και τη θερμοπληξία
Είναι σημαντικό να αποφύγουμε να φτάσουμε σε ένα τέτοιο σημείο με κατάρρευση οργάνων, κάτι που μπορεί να μην έχει επιστροφή.
Για να αποφύγουμε εμείς, οι αγαπημένοι μας ή οποιοδήποτε άλλο άτομο τη θερμοπληξία, θα πρέπει σε γενικές γραμμές να:
- Πίνουμε άφθονα δροσερά υγρά και ειδικά νερό
- Αποφεύγουμε να βρισκόμαστε σε εξωτερικούς χώρους τις ώρες της υπερβολικής ζέστης και του καύσωνα
- Διατηρούμε το σπίτι δροσερό με ανεμιστήρα ή κλιματιστικό
- Ανοίγουμε το σπίτι τις νυχτερινές ώρες που δροσίζει, ώστε να αεριστεί
- Αποφεύγουμε τη χρήση της κουζίνας και ειδικά του φούρνου
- Περιορίζουμε τα λιπαρά φαγητά, το αλκοόλ και τον καφέ
- Προτιμούμε περισσότερα φρούτα και λαχανικά
- Κάνουμε χλιαρά και όχι κρύα ντους, ώστε να διατηρείται μια ισορροπημένη θερμοκρασία στο σώμα
- Βάζουμε υγρά επιθέματα στο κεφάλι, το λαιμό και τα χέρια
- Ντυνόμαστε ελαφρά και με ανοιχτόχρωμα ρούχα σε εξωτερικό χώρο
- Φοράμε καπέλο και σκουρόχρωμα γυαλιά ηλίου
Αν υπάρχουν χρόνια νοσήματα, θα πρέπει να μιλάμε με το γιατρό μας για επιπλέον οδηγίες. Είναι απόλυτα κρίσιμο, επειδή ορισμένα φάρμακα αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος.
Εννοείται, πως δεν θα πρέπει να αφήνουμε ούτε για πέντε λεπτά στο αυτοκίνητο βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και κατοικίδια, ακόμη και αν αυτό βρίσκετε σε σκιά.
Ενώ, θα πρέπει να ντύνουμε τα νεογέννητα πάρα πολύ ελαφρά.
Η θερμική εξάντληση και ειδικά η θερμοπληξία είναι πολύ σοβαρές καταστάσεις και θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή. Έτσι θα αποφύγουμε ανεπιθύμητα προβλήματα στην καρδιά, τον εγκέφαλο και τα όργανα του σώματος ή ακόμη και το θάνατο.
Εσείς τι προφυλάξεις παίρνετε για να αποφύγετε τη θερμοπληξία;
Παίρνετε αυτές τις προφυλάξεις τις ημέρες της υπερβολικής ζέστης και του καύσωνα; Έχετε αντιμετωπίσει ποτέ ως τώρα εσείς ή κάποιο δικό σας άτομο τέτοια προβλήματα;
Αφήστε το, όπως πάντα, σημαντικό σχόλιο σας παρακάτω!
Σας εύχομαι να είστε πάντα καλά! 🙂
Καλωσορίσατε στην σελίδα μου! Είμαι η Δήμητρα Νάσιου, μένω στον πανέμορφο Βόλο και είμαι η δημιουργός και εκδότρια της ιστοσελίδας Rogmes (Ρωγμές). Χαίρομαι να βοηθώ τους ανθρώπους που θέλουν να βελτιώσουν την υγεία και τη διατροφή τους, παρέχοντας χρήσιμες πληροφορίες, τις οποίες έχω συγκεντρώσει όλα αυτά τα χρόνια μέσα από την άσβεστη δίψα μου για γνώση. Χρησιμοποιώ καλλυντικά που δεν δοκιμάζονται σε ζώα, είμαι χορτοφάγος και λατρεύω τα ταξίδια.